Op enig moment in je leven kun je ermee te maken krijgen: je bent erfgenaam. Dat klinkt misschien eenvoudig, maar in werkelijkheid komt er heel wat bij kijken.
Wat moet je doen? Moet je een erfenis altijd accepteren? En wat als je vermoedt dat er schulden zijn?
Gelukkig biedt de wet erfgenamen drie duidelijke keuzes om hun positie te bepalen binnen een nalatenschap. We zetten ze hieronder voor je op een rij.
1. Zuiver aanvaarden – Alleen als je zeker bent
Kies je ervoor om de erfenis zuiver te aanvaarden, dan accepteer je zowel de bezittingen als eventuele schulden van de overledene. Dit is dus alleen verstandig als je zeker weet dat er sprake is van een positieve nalatenschap. In dat geval verdeel je samen met de andere erfgenamen de erfenis. Dit proces verloopt vaak onder begeleiding van een executeur, als die is benoemd.
Let op: zodra je je als erfgenaam gedraagt – bijvoorbeeld door spullen mee te nemen of te verkopen – kan dit juridisch worden opgevat als een zuivere aanvaarding. Wees daar dus terughoudend mee.
2. Beneficiair aanvaarden – Veilig bij twijfel
Twijfel je of de nalatenschap schulden bevat of mogelijk negatief is? Dan kun je kiezen voor beneficiaire aanvaarding. Hiermee accepteer je de erfenis onder voorbehoud: je bent dan wél erfgenaam, maar niet persoonlijk aansprakelijk voor eventuele schulden.
Om dit goed te regelen, moet je zo snel mogelijk een verklaring tot beneficiaire aanvaarding afleggen bij de rechtbank. Meer informatie hierover vind je op www.rechtspraak.nl, of je kunt contact opnemen met een notaris.
Na beneficiaire aanvaarding krijg je als erfgenaam de ruimte om de nalatenschap te inventariseren. Blijkt deze negatief te zijn, dan hoef jij het tekort niet aan te vullen met je eigen geld.
3. Verwerpen – Helemaal afstand doen
Wil je niets met de erfenis te maken hebben? Dan kun je ervoor kiezen om de nalatenschap te verwerpen. Je ontvangt dan geen bezittingen, maar bent ook niet aansprakelijk voor schulden. Ook dit moet via een verklaring bij de rechtbank worden vastgelegd.
Een belangrijk aandachtspunt: heb je kinderen, dan kan verwerping onbedoeld gevolgen hebben. Sinds 2003 gaat jouw erfdeel namelijk direct over naar je kinderen als jij verwerpt. Zij moeten dan óók kiezen hoe ze met de erfenis omgaan. Zijn zij nog minderjarig? Dan moet er eerst toestemming komen van de kantonrechter om namens hen te kunnen verwerpen. Dit maakt de situatie vaak complexer.
________________________________________
Tot slot: neem geen overhaaste beslissingen
Een erfenis kan ingewikkeld zijn. Laat je dus altijd goed informeren voordat je een keuze maakt. Neem geen overhaaste stappen, en wees voorzichtig met het opruimen of meenemen van spullen na een overlijden – dat kan gevolgen hebben voor jouw juridische positie als erfgenaam. Heb je vragen of wil je hulp bij het maken van de juiste keuze?
